Kerkgebouw

 Hoe oud de kerk in Sint Anthoniepolder nu eigenlijk precies is, is niet met zekerheid te zeggen. Volgens deskundigen is het oorspronkelijke kerkgebouw in de 14e  eeuw gebouwd, dus nog vóór de Sint Elisabethsvloed van 1421. De kerk, gewijd aan de Heilige Sint Anthonius de Groote, was een R.K. parochiekerk die tot 1559 behoorde tot het Bisdom Luik (Belgie).

Aan het huidige kerkgebouw moeten reeds twee kleinere vooraf zijn gegaan. Dit is te zien aan de oude dakmoeten op de torenwand. De toren, die momenteel eigendom is van de burgerlijke gemeente Binnenmaas, is dan ook ouder dan het huidige kerkgebouw.

In de toren hangt een bijzonder oude luidklok met het Latijnse opschrift:

Defunctos pioroFugo pestemFesta decoro

Anno Domini MCCCCXXXVI

Gherut Butendyc fecit

De doden beween ikDe pest verdrijf ikDe feesten luister ik op

In het jaar onzes Heeren 1436

heeft Gerrit Buitendijk mij gemaakt.

Het verdrijven van de pest heeft te maken met de middeleeuwse bijgelovige gedachte dat de Heilige Anthonius een beschermer was tegen ziekten. Zoals in vele oude kerken werden ook hier overledenen begraven. In de kerkruimte Iiggen enkele grafzerken uit de 17e  en 18e  eeuw, o.a. die van de plaatselijke predikant Ds. J. Bovie, overleden in 1725. Uit de 17e  eeuw dateert ook de kansel (1614), de kanselbijbel (een beroemde eerste uitgave van de Statenvertaling, 1637) en de voorlezersbijbel.

Aan de zuidgevel werd omstreeks 1887 een consistoriekamer aangebouwd, die bij de restauratie van het kerkgebouw in 1984 weer is afgebroken.

In 1902 werd in de kerk een orgelgaanderij gemaakt, waarop een gebruikt huisorgel werd geplaatst. Vanaf dat moment was er dus geen voorzanger meer nodig.

 De verlichting van de kerk bestond tot 1884 uit kaarsen, daarna uit olielampen en vanaf 1936 is er elektrische verlichting. Heel fraai is de 19e -eeuwse witte kaarsenkroon die de kerkruimte siert.

De toren kreeg in 1908 een nieuwe spits. Uit een nog voorhanden zijnde foto blijkt duidelijk dat de oude spits aanmerkelijk minder steil was dan de huidige. Overigens bleef de kerk zeer sober en ongekunsteld, doordat ze voor 1981 nooit werd gerestaureerd.

In de periode 1981-1985 moest het kerkgebouw echter noodgedwongen een ingrijpende restauratie ondergaan, die in verschillende fasen is uitgevoerd. In het westelijk gedeelte van de kerk (grenzend aan de toren) werd een consistoriekamer aangebracht, met daarboven een verenigingsruimte. Van de toren werd slechts de kap hersteld en sommige delen van het metselwerk. Bij de restauratiewerkzaamheden is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van bestaande materialen en is er naar gestreefd het sobere karakter van het kerkgebouw te behouden.

> Bekijk het informatieboekje kerkrestauratie 1981-1985

In 1967 werd het vroegere huisorgel vervangen door het huidige kerkorgel, dat van elders werd overgenomen. In 1995 werd de orgelgaanderij een stuk hoger geplaatst en het orgelfront vernieuwd. Onder de nieuwe orgelgaanderij werd toen een nieuwe zitplaatsengaanderij aangebracht, die aan 55 kerkgangers plaats biedt, zodat de kerk momenteel ongeveer 255 zitplaatsen telt.